Zabezpieczenie serwerowni przed pożarem – wymagania i przepisy ppoż

Serwerownia to „serce” wielu firm i organizacji – to tutaj przechowywane i przetwarzane są najważniejsze dane, bez których codzienne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jest niemożliwe. Dlatego jej ochrona, a w szczególności zabezpieczenia przeciwpożarowe, powinna być jednym z najwyższych priorytetów. Zaniedbanie tego aspektu może prowadzić do katastrofalnych skutków: uszkodzenia sprzętu, utraty danych, długotrwałych przestojów w pracy, a nawet ogromnych strat finansowych i reputacyjnych.

W tym artykule wyjaśniamy, jak skutecznie chronić serwerownię przed pożarem i jakie systemy warto wdrożyć, by zapewnić bezpieczeństwo krytycznej infrastruktury IT.

Dlaczego serwerownia jest szczególnie narażona na pożar?

Głównym źródłem zagrożenia jest skoncentrowana elektronika. Duża liczba urządzeń, gęsta sieć kabli oraz ciągła praca serwerów sprawiają, że nawet drobne zwarcie elektryczne może wywołać pożar.

Ryzyko zwiększają też inne czynniki:

• Wysoka temperatura pracy – serwery generują duże ilości ciepła. Niewłaściwa wentylacja może prowadzić do przegrzania i awarii.
• Skoki napięcia – wahania w zasilaniu uszkadzają sprzęt, powodują iskrzenie i mogą doprowadzić do zapłonu.
• Duże obciążenie ogniowe – duża ilość kabli, plastikowych obudów i innych materiałów palnych sprawia, że w przypadku pożaru ogień rozprzestrzenia się bardzo szybko.

Z tych powodów bezpieczeństwa pożarowego serwerowni nie wolno lekceważyć – prewencja jest zawsze tańsza i mniej dotkliwa niż usuwanie skutków pożaru.

Wymagania i przepisy przeciwpożarowe

Ochrona przeciwpożarowa serwerowni jest częściowo regulowana przepisami, m.in. Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. Przepisy te określają ogólne obowiązki właścicieli i użytkowników, takie jak:

• stosowanie materiałów o odpowiedniej klasie odporności ogniowej,
• wyposażenie obiektu w podstawowy sprzęt gaśniczy,
• zapewnienie drożnych dróg ewakuacyjnych.

Przepisy nie podają jednak szczegółowych wytycznych dla serwerowni. Oznacza to, że właściciel obiektu musi samodzielnie zadbać o dodatkowe środki ochrony – najlepiej na podstawie analizy ryzyka i konsultacji z ekspertem ds. bezpieczeństwa pożarowego.

Ekspert może przeprowadzić szczegółową analizę bezpieczeństwa pożarowego i określić dobór zabezpieczeń i procedur na podstawie szczegółnych cech pomieszczenia IT, a także klasyfikacji budynku z uwzględnieniem obciążenia ogniowego.

Tymczasem podstawowe elementy, które powinny znaleźć się w każdej serwerowni, to:

• System sygnalizacji pożaru (SAP) – szybkie wykrycie dymu lub ognia.
• Izolacja pomieszczenia – ściany i stropy z materiałów niepalnych, drzwi o odpowiedniej odporności ogniowej i szczelności dymowej.

Dwa filary ochrony przeciwpożarowej w serwerowniach

Skuteczna ochrona opiera się na dwóch podstawowych filarach: wczesnej detekcji i automatycznym gaszeniu. Oba elementy muszą działać równolegle, by pożar został wykryty i ugaszony, zanim spowoduje szkody.

System wczesnej detekcji dymu

Nie można czekać, aż pożar się rozwinie – każda sekunda ma znaczenie. W serwerowniach stosuje się zaawansowane systemy detekcji dymu i cząstek spalania (tzw. monitoring pożarowy), które reagują na minimalne ilości dymu, znacznie szybciej niż standardowe czujki dymu. System taki:

• monitoruje powietrze w sposób ciągły,
• natychmiast uruchamia alarm po wykryciu zagrożenia,
• pozwala na automatyczne poinformowanie straży pożarnej,
• pozwala na błyskawiczną interwencję, zanim ogień się rozprzestrzeni.

Dzięki temu minimalizujesz ryzyko zniszczenia sprzętu i przerwy w działalności firmy.

Automatyczne gaszenie gazem

Tradycyjne gaszenie wodą w serwerowni nie jest możliwe – mogłoby spowodować jeszcze większe szkody niż sam ogień. Zamiast tego montuje się automatyczne systemy gaszenia gazem. Działają one w ten sposób, że po wykryciu dymu czujki uruchamiają dysze, które wypełniają pomieszczenie środkiem gaśniczym. Najczęściej stosuje się:

• Inergen,
• FM-200,
• Novec 1230,
• inne gazy obojętne.

Środki te odcinają tlen potrzebny do spalania, ale są bezpieczne dla sprzętu elektronicznego – nie pozostawiają osadów i nie powodują zwarcia urządzeń elektrycznych.

Co warto zainstalować dodatkowo?

Oprócz podstawowych systemów warto rozważyć dodatkowe rozwiązania, które zwiększą poziom bezpieczeństwa:

• System gaszenia na poziomie szafy – pozwala ugasić ogień w pojedynczej szafie rack jeszcze zanim się rozprzestrzeni na całe pomieszczenie. To szczególnie istotne w dużych centrach danych.
• Systemy monitorowania warunków środowiskowych – czujniki temperatury, wilgotności i zalania pozwalają wychwycić nieprawidłowości (np. awarię klimatyzacji) zanim doprowadzą do przegrzania sprzętu.
• Gaśnice śniegowe (CO₂) – doskonale nadają się do gaszenia urządzeń elektrycznych. Należy jednak pamiętać, że dwutlenek węgla w dużym stężeniu jest niebezpieczny dla ludzi, więc gaśnice te stosuje się tylko w odpowiednich warunkach i przy zachowaniu procedur ewakuacji.
• System integracji urządzeń ppoż. (SIUP) – integruje wszystkie elementy ochrony przeciwpożarowej (czujki, alarmy, systemy gaszenia, sterowanie wentylacją), co umożliwia ich spójne działanie i centralne zarządzanie.

Podsumowanie

Kompleksowa analiza bezpieczeństwa pożarowego i wdrożenie odpowiednich zabezpieczeń w serwerowni to inwestycja w ciągłość działania firmy i ochronę kluczowych danych. Wczesna detekcja, automatyczne gaszenie, monitoring środowiskowy oraz integracja systemów pozwalają zminimalizować ryzyko strat i uniknąć przestojów w pracy.

Nie czekaj, aż zagrożenie stanie się faktem – zaplanuj i wdroż skuteczną ochronę przeciwpożarową już dziś, aby chronić swoje dane i infrastrukturę IT przed ogniem.