System sygnalizacji pożaru jest jednym z najważniejszych elementów bezpieczeństwa w każdym budynku. Ma on na celu szybkie wykrycie i sygnalizację zagrożenia pożarowego, co pozwala na natychmiastowe podjęcie działań ratunkowych i minimalizację szkód w przypadku wystąpienia pożaru. Dwa najważniejsze systemy sygnalizacji pożaru to SAP i SSP.
Ochrona przeciwpożarowa w budynkach ma na celu realizację wszystkich przedsięwzięć, służących ochronie życia i zdrowia osób, znajdujących się na ich terenie. W tym celu stosuje się różne zabezpieczenia przeciwogniowe już na etapie budowy budynków, o czym pisaliśmy m.in. w artykułach na temat strefy pożarowej i zabezpieczeń przeciwpożarowych biernych i czynnych. To właśnie do czynnych zabezpieczeń przeciwpożarowych zaliczamy urządzenia, wchodzące w skład systemów ppoż., takich jak SAP i SSP.
Chociaż w praktyce SAP i SSP to skróty odnoszące się do tego samego systemu — systemu sygnalizacji pożarowej, to niektóre osoby z branży ochrony przeciwpożarowej używają ich w celu rozróżnienia, odnosząc się do sposobów pracy systemu SAP i SSP.
System SAP (czyli system alarmowy pożarowy) jest to system składający się z czujników dymu i temperatury, które w razie wykrycia pożaru wysyłają sygnał do centrum zarządzania. Sygnał ten może zostać przekierowany do służb ratowniczych, a także może być wizualizowany na planszach sygnalizacyjnych. System SAP jest stosowany w każdym budynku, w którym są zamontowane czujki dymu i temperatury, takich jak biurowce, hale przemysłowe, sklepy, magazyny, szpitale i wiele innych.
System SSP (czyli system sygnalizacji pożarowej) jest bardziej zaawansowanym systemem sygnalizacji pożaru, który wykorzystuje nie tylko czujniki dymu i temperatury, ale także czujniki gazów pożarowych, czujniki ruchu oraz systemy kamery termowizyjnej. Innymi słowy, system SSP może zostać zintegrowany z pozostałymi systemami alarmowymi w budynku. System SSP pozwala na wykrycie pożaru na bardzo wczesnym etapie, co zwiększa szanse na szybką interwencję służb ratowniczych. System SSP jest stosowany w budynkach, w których wymagana jest bardzo wysoka jakość i szybkość reakcji, takich jak budynki rządowe, centra handlowe, hotele, lotniska i wiele innych.
W obecnych czasach, o wiele częściej używa się sformułowania systemu sygnalizacji pożarowej SSP, zaś SAP używany jest w rozumieniu potocznym. Wszystko za sprawą tego, że właściciele tych systemów inwestują w wiele urządzeń, które służą wczesnemu wykrywaniu zagrożeń pożarowych i przeciwdziałaniu im. Tak czy inaczej, system sygnalizacji pożaru ma swoje podstawy prawne w kilku dokumentach:
SAP jest systemem służącym do wykrywania zagrożenia pożarowego na wczesnym etapie jego powstania i do powiadamiania o zaistnieniu takiego zagrożenia. Realizacja tych funkcji możliwa jest dzięki elementom, jakie składają się na system SAP, nalezą do nich:
System sygnalizacji pożarowej SSP składa się z tych samych elementów co system SAP. To kolejny powód, dla którego jeden i drugi określa się najczęściej tym samym mianem. Na czym zatem polega różnica? Przyjęło się mówić, o czym już wspomnieliśmy, że system SSP jest bardziej zaawansowanym systemem, który pozwala na integrację z innymi systemami alarmowymi i przeciwpożarowymi. W praktyce zarówno skrót SAP i SSP odnosi się do tego samego systemu.
System SSP można zintegrować z:
Działanie systemu sygnalizacji pożarowej opiera się na urządzeniach służących do detekcji zagrożeń. Mogą to być czujniki dymu, temperatury, ale także inteligentne algorytmy, które definiują obraz rejestrowany przez cyfrowe kamery IP. W momencie wykrycia zagrożenia przez któreś z tych urządzeń centrala, która odbiera z nich sygnał, przekazuje go do systemów ostrzegania i pozostałych systemów przeciwpożarowych, zintegrowanych z SSP.
Głównym zadaniem każdego systemu sygnalizacji pożaru jest bezbłędne wykrycie powstającego pożaru, zanim ogień zdąży się rozprzestrzenić. Centrala pożarowa, która jest głównym elementem systemu ma więc za zadanie aktywację systemów ostrzegawczych, które pozwolą na działania ręczne i ewakuację ludzi z zagrożonych stref. Ponadto centrala odpowiada za aktywację systemów przeciwdziałania pożarom, czyli aktywuje systemy oddymiania, systemy zraszające i pozostałe urządzenia, które służą do zapobiegania rozwoju pożaru.
Nie można przy tym nie wspomnieć o monitoringu pożarowym, czyli systemie, który przekazuje informacje o wykrytym zagrożeniu do odpowiedniej jednostki Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej. Jego instalacja w niektórych rodzajach budynków jest obowiązkowa, a pełną listę budynków, które muszą być wyposażone w taki system, znajdziesz w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 3 listopada 1992 r.
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, stosowanie systemu sygnalizacji pożarowej jest obowiązkowe w:
Nie oznacza to, że z systemów SSP nie korzystają także inne obiekty, wręcz przeciwnie - robią to bardzo często, kierując się dobrem użytkowników budynku i dbałością o własne mienie. Nie da się w końcu pominąć licznych zalet, jakie ma system odpowiedzialny za wczesne wykrycie źródła pożaru. Stąd też system SSP jest jednym z podstawowych zabezpieczeń przeciwpożarowych w wielu obiektach prywatnych i publicznych.
Rozporządzenie MSWiA z dnia 7 czerwca 2010 roku jasno mówi o tym, że montaż systemu alarmu pożarowego może być przeprowadzony na podstawie projektu. Projekt SSP z kolei powinien zostać przygotowany przez osoby do tego uprawnione, a ściśle rzecz biorąc przez rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych. Rozporządzenie to określa także zasady projektowania systemów sygnalizacji pożaru.
W projekcie powinny być uwzględnione m.in. takie elementy, jak:
Instalacja i konfiguracja systemu SSP powinna zostać wykonana przez doświadczonych i wyspecjalizowanych instalatorów, na podstawie wcześniej przygotowanego projektu. Tylko taki montaż daje niemalże 100% pewność sprawnego systemu, który zadziała bezbłędnie w chwili pojawienia się pożaru. Szybkie wykrycie źródła pożaru z kolei pozwala na zdecydowane ograniczenie ewentualnych skutków pożaru.
Poprawne działanie systemu sygnalizacji pożaru podnosi poziom bezpieczeństwa w obiekcie, w którym jest zainstalowany. Jednak, aby mieć pewność jego działania, należy wykonywać jego okresowe przeglądy i konserwację. Działania te reguluje Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów – Dz.U. 109/2010 poz. 719. Obowiązek dokonywania przeglądów ciąży na właścicielach, zarządcach lub użytkowników obiektu.
Przegląd i konserwacja systemów sygnalizacji pożarowej powinien być wykonywany raz do roku lub częściej, jeśli wymaga tego producent urządzenia. Co więcej, czynności przeglądu i konserwacji powinny zostać wykonane przez uprawnione do tego osoby.
Jak widzisz, systemy sygnalizacji pożaru są niezwykle ważne i niezbędne w każdym budynku. Dzięki nim można szybko wykryć zagrożenie pożarowe i podjąć odpowiednie działania, co zwiększa szanse na ocalenie życia i minimalizację szkód materialnych. Warto pamiętać, że systemy sygnalizacji pożaru powinny być regularnie serwisowane i sprawdzane, aby zapewnić ich prawidłowe działanie w każdych warunkach. Jeżeli zależy Ci na bezpieczeństwie i chciałbyś zamontować taki system w zarządzanym przez siebie obiekcie, skontaktuj się z nami.