System oddymiania to zespół urządzeń i instalacji służący do usuwania dymu i gazów, powstałych w wyniku pożaru w budynku. Taki system instalowany jest między innymi w biurowcach, teatrach, hotelach, szkołach i centrach handlowych, a jego celem jest zwiększenie poziomu bezpieczeństwa podczas ewakuacji ludzi w przypadku pożaru. Składa się z różnych elementów, a z tego artykułu dowiesz się z jakich. Dowiesz się też, jak działa. Przeczytaj.
Na naszym blogu pisaliśmy już o strefach pożarowych w obiektach. Ze względu na ich podział, różnią się przepisy prawa budowlanego dotyczące bezpieczeństwa pożarowego. Znaczna część budynków zamieszkania zbiorowego musi posiadać system oddymiania. Reguluje to Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku. Co więcej, nie tylko reguluje obowiązek wyposażenia konkretnych budynków w taki system, ale także precyzyjnie mówi o rodzajach tej instalacji, jaka powinna się w nich znaleźć, a wyróżniamy 2 rodzaje — system grawitacyjny i wentylację mechaniczną.
Oddymianie grawitacyjne działa podobnie jak wentylacja grawitacyjna. W tej, dzięki dobrze zaprojektowanym przewodom kominowym możliwy jest swobodny przepływ powietrza. Powietrze, które dostaje się do pomieszczenia, zostaje wyprowadzone w naturalny sposób przez wywietrzniki. Choć instaluje się je także w budynkach zamieszkania zbiorowego i innych obiektach, to nie są w stanie wyprowadzić dużej ilości dymu na zewnątrz w szybki sposób. Dlatego tam montuje się klapy pożarowe przy stropie.
Po otwarciu klap dymowych, odprowadzane są przez nie niebezpieczne gazy i dymy, a aby przyspieszyć ten proces i napowietrzyć pomieszczenia od dołu, otwiera się drzwi, bramy i okna. Jak to działa? Wyjaśnimy za chwilę, tymczasem powiedzmy o drugim rodzaju systemu oddymiania, czyli wentylacji mechanicznej.
Oddymianie mechaniczne znów można porównać do wentylacji mechanicznej, montowanej w budynkach mieszkalnych. W jego przypadku odprowadzanie dymów i gazów na zewnątrz odbywa się z udziałem wentylatorów, które montuje się w wyciągach. Przyspieszają one proces oddymiania, a w zależności od ich ilości, wielkości i mocy mogą to robić szybko i na dużą skalę, dlatego najczęściej montuje się je w garażach podziemnych, tunelach i wysokich budynkach.
Wiesz już, czym jest system oddymiania, ale jak działa? Otóż system oddymiania może zostać wyzwolony przez czujkę dymu, przycisk oddymiania zainstalowany w budynku lub przez urządzenia zewnętrzne np. system alarmu pożarowego.
W przypadku instalacji grawitacyjnej klapy dymowe przy stropie mogą być otwarte poprzez dwa różne mechanizmy:
Co więcej, jedne i drugie napędy mogą także otwierać bramy, drzwi lub okna i to może Cię zdziwić, ale wentylacja mechaniczna działa w analogiczny sposób, z tym że nie korzysta z pneumatyki, a wykorzystuje zasilanie elektryczne i w momencie zagrożenia pożarowego, kieruje komendę otwarcia klap dymowych do sterowników napędów.
Podobnie jak systemy alarmowe, tak i systemy oddymiania składają się z różnych, połączonych ze sobą elementów. Tylko dzięki ich sprawnemu działaniu, możliwe jest pełne wykorzystanie potencjału instalacji oddymiającej w budynku.
Elementy systemu oddymiania to:
Poza wymienionymi elementami, w skład systemu oddymiania mogą wchodzić także inne urządzenia, w szczególności inne czujki, które wykrywają zagrożenie pożarowe, np. czujki czadu, temperatury, a nawet czujki pogodowe.
Choć powiedzieliśmy już o elementach systemu oddymiania, to warto przyjrzeć się bliżej klapom oddymiającym. To ich otwarcie umożliwia odprowadzenie niebezpiecznych gazów i dymu powstałego w wyniku pożaru na zewnątrz. Stąd też ich ilość i wielkość musi być dopasowana do budynku, ale być może nawet nie wiesz, że już się z nimi spotkałeś.
Klapy dymne przypominają okno (stąd mowa o oknach oddymiających), tyletyle że są zamontowane w dachu, a precyzyjniej mówiąc w stropie budynku. Mogą być jedno- lub dwuskrzydłowe i doświetlać klatkę schodową poprzez zamontowaną w nich szybę. Co więcej, mogą być otwierane nie tylko w czasie pożaru, ale także w czasie upałów w celu odprowadzenia ciepłego powietrza na zewnątrz. Mają one duże znaczenie dla całego systemu.
Systemy oddymiania, nazywane także systemami wentylacji pożarowej, instalowane są w ten sposób, aby odprowadzały dymy i gazy na zewnątrz właśnie z klatek schodowych i korytarzy. Nie montuje się ich w mieszkaniach. Dzięki temu, że systemy oddymiania odprowadzają dym z klatek schodowych i korytarzy możliwe jest przeprowadzenie bezpiecznej ewakuacji budynku, nie narażając przy tym ludzi na zatrucia i podduszenia. W ten sposób drogi ewakuacyjne stają się bezpieczne, a ludzie mogą spokojnie opuścić obiekt, nie narażając się na trujące gazy i dym. Chociaż idea montażu instalacji oddymiającej na klatkach, niesie ze sobą więcej korzyści.
Oddymianie klatek schodowych umożliwia:
Rozporządzenie MSWiA z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów – Dz.U. 109/2010 poz. 719) reguluje konieczność dokonywania przeglądu i konserwacji systemu oddymiania przynajmniej raz w roku (lub częściej, jeśli tak ustalił producent). Zresztą nie tylko tego systemu, o czym wspominaliśmy już w poprzednich artykułach. Każdy zarządca budynku odpowiada za ich kontrolę, o czym należy pamiętać nie tylko po to, aby uniknąć kar za niedopełnienie obowiązku, ale przede wszystkim dlatego, aby móc zapewnić ich sprawne działanie i bezpieczeństwo użytkownikom budynku.
Stosowanie systemu oddymiania to nie jedyny sposób na zapewnienie bezpieczeństwa mieszkańcom i pozostałym użytkownikom budynku w chwili pożaru. Skuteczne zapobieganie pożarom możliwe jest dzięki sprawnie działającym systemom alarmowym, w tym między innymi czujkom gazu, dymu czy tlenku węgla. Działanie tych urządzeń pozwala na wczesne wykrycie niebezpieczeństwa wybuchu i rozprzestrzenienia się ognia.
Ponadto budynki mogą być wyposażone w monitoring pożarowy, a część obiektów nawet musi (regulują to przepisy prawa). Taki monitoring, będący częścią systemu sygnalizacji pożarowego, odpowiada za przekazanie informacji o możliwym niebezpieczeństwie pożarowym do odpowiedniej jednostki Komendy Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej. Skontaktuj się z nami, jeśli chcesz chronić swój budynek przed skutkami wybuchu ognia.