Strefa pożarowa — czym jest i na czym polega?

Ochrona pożarowa to szereg różnych zabezpieczeń i działań podejmowanych w celu niedopuszczenia lub powstrzymania pożaru w danym budynku, który jest nią objęty. Budynek ten albo jego część stanowi z kolei strefę pożarową, której definicja jest szczegółowo uregulowana prawnie. Wiąże się to z kolei z faktem, że budynki lub ich część powinny odpowiadać określonym warunkom technicznym. W tym artykule wyjaśniamy, czym jest strefa pożarowa i jakie to warunki musi spełniać. Przeczytaj.

Czym jest strefa pożarowa?

W §226. Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U.2022.0.1225) czytamy, że:

1. Strefę pożarową stanowi budynek albo jego część oddzielona od innych budynków lub innych części budynku elementami oddzielenia przeciwpożarowego, o których mowa w § 232 ust. 4, bądź też pasami wolnego terenu o szerokości nie mniejszej niż dopuszczalne odległości od innych budynków, określone w § 271 ust. 1-7.
2. Częścią budynku, o której mowa w ust. 1, jest także jego kondygnacja, jeżeli klatki schodowe i szyby dźwigowe w tym budynku spełniają co najmniej wymagania określone w § 256 ust. 2 dla klatek schodowych.
3. Powierzchnia strefy pożarowej jest obliczana jako powierzchnia wewnętrzna budynku lub jego części, przy czym wlicza się do niej także powierzchnię antresoli.

No dobrze, ale co to oznacza w praktyce? Po co ustanawiać strefę pożarową w budynku lub w jego części? Otóż sprawa jest banalnie prosta. Chodzi o to, aby:

• zapewnić wydolność systemów zabezpieczeń dla powierzchni o konkretnej wielkości;
• łatwiej zarządzać systemami alarmowymi;
• łatwiej zarządzać akcją ratunkową, w tym chociażby podjęciem ewakuacji ludzi do innej strefy, nieobjętej pożarem.

Mówiąc jeszcze prościej, strefa pożarowa to budynek lub część budynku, wydzielona przegrodami odpornymi na działanie ognia i wysokiej temperatury. Strefę pożarową wydziela się po to, aby odciąć pomieszczenia od rozprzestrzeniającego się pożaru. W tym kontekście warto wiedzieć także, na czym polega ochrona przeciwpożarowa i kto za nią odpowiada, o czym piszemy w innym artykule.

Podział na strefy pożarowe — dopuszczalne powierzchnie

Strefa pożarowa to obszar o określonej powierzchni. Często budynek dzieli się na kilka stref, aby oddzielić strefę objętą pożarem od innych. Takie działanie ma sens nie tylko w budynku wielokondygnacyjnym, ale też w mniejszych, kilkukondygnacyjnych budynkach, jak i budynkach jednokondygnacyjnych, o określonej wielkości. W niektórych przypadkach dopuszcza się powiększenie powierzchni stref. Jak wygląda to w świetle Rozporządzenia Ministra Infrastruktury?

Strefa pożarowa ZL

ZL - to skrót odnoszący się do kategorii zagrożenia ludzi, który odnosi się do podziału budynków lub ich części ze względu na bezpieczeństwo pożarowe. Podział ZL dotyczy budynków użytkowanych przez grupy ludzi, a rzymska cyfra towarzysząca temu skrótowi do budynku o konkretnym przeznaczeniu i tak:

• ZL I - to budynki przeznaczone do jednoczesnego przebywania więcej niż 50 osób niebędących ich stałymi użytkownikami;
• ZL II - to budynki przeznaczone głównie do użytku przez ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się (m.in. żłobki, przedszkola, szpitale);
• ZL III - to budynki użyteczności publicznej, nie zakwalifikowane do ZL I i ZL II;
• ZL IV - to budynki mieszkalne jedno- i wielorodzinne (domy i bloki);
• ZL V - to budynki zamieszkania zbiorowego, które nie klasyfikują się do ZL IV, a dotyczy do przede wszystkim budynków przeznaczonych do zamieszkania czasowego, takie jak hotele, motele, internaty.

W paragrafie § 227. Rozporządzenia, o którym mówimy w tym artykule, znajdziemy informację o dopuszczalnej powierzchni strefy pożarowej, wyrażonej w m2, przy podziale uwzględniającym kategorie zagrożenia ludzi ZL. Mówi ona, że dopuszczalna powierzchnia strefy pożarowej w przypadku kategorii ZL wynosi:

1. dla kategorii ZL I, ZL III, ZL IV, ZL V

• 10 tys. m2 w budynku o jednej kondygnacji bez ograniczenia wysokości
• 8 tys. m2 w budynku wielokondygnacyjnym niskim (N);
• 5 tys. m2 w budynku wielokondygnacyjnym średniowysokim (SW);
• 2 tys. m2 w budynku wielokondygnacyjnym wysokim i wysokościowym (W) i (WW);

1. dla kategorii ZL II

• 8 tys. m2 w budynku o jednej kondygnacji bez ograniczenia wysokości
• 5 tys. m2 w budynku wielokondygnacyjnym niskim (N);
• 3,5 tys. m2 w budynku wielokondygnacyjnym średniowysokim (SW);
• 2 tys. m2 w budynku wielokondygnacyjnym wysokim i wysokościowym (W)

Strefa pożarowa PM

Kolejnym podziałem stosowanym przy ustalaniu stref pożarowych jest podział z uwagi na rodzaj pomieszczeń, opisany w § 228 Wyróżniamy tu strefy pożarowe:

• z pomieszczeniem zagrożonym wybuchem o gęstości obciążenia ogniowego wyrażonego w Q [MJ/m2];
• bez pomieszczenia zagrożonego wybuchem — pozostałe.

W przypadku podziału PM, dopuszczalna powierzchnia strefy pożarowej wynosi:

1. dla stref pożarowych z pomieszczeniem zagrożonym wybuchem, gdzie:

• Q > 4000 - 1 tys m2 w przypadku budynków o jednej kondygnacji;
• 2000 < Q ≤ 4000 - 2 tys m2 dla budynków o jednej kondygnacji;
• 1000 < Q ≤ 2000 - 4 tys m2 dla budynków o jednej kondygnacji i 1 tys m2 dla budynków wielokondygnacyjnych niskich i średniowysokich;
• 500 < Q ≤ 1000 - 6 tys m2 dla budynków o jednej kondygnacji i 2 tys m2 dla budynków wielokondygnacyjnych niskich i średniowysokich oraz 500 m2 dla budynków wysokich i wysokościowych;
• Q ≤ 500 - 8 tys m2 dla budynków o jednej kondygnacji i 3 tys m2 dla budynków wielokondygnacyjnych niskich i średniowysokich oraz 1 tys m2 dla budynków wysokich i wysokościowych.

1. dla pozostałych stref, gdzie:

• Q > 4000 - 2 tys m2 w przypadku budynków o jednej kondygnacji i 1 tys m2 dla budynków wielokondygnacyjnych;
• 2000 < Q ≤ 4000 - 4 tys m2 dla budynków o jednej kondygnacji i 2 tys m2 dla budynków wielokondygnacyjnych;
• 1000 < Q ≤ 2000 - 8 tys m2 dla budynków o jednej kondygnacji i 4 tys m2 dla budynków wielokondygnacyjnych niskich i średniowysokich oraz 1 tys m2 dla budynków wysokich i wysokościowych;;
• 500 < Q ≤ 1000 - 15 tys m2 dla budynków o jednej kondygnacji i 8 tys m2 dla budynków wielokondygnacyjnych niskich i średniowysokich oraz 2,5 m2 dla budynków wysokich i wysokościowych;
• Q ≤ 500 - 20 tys m2 dla budynków o jednej kondygnacji i 10 tys m2 dla budynków wielokondygnacyjnych niskich i średniowysokich oraz 5 tys m2 dla budynków wysokich i wysokościowych.

Stefa pożarowa IN

W § 229 Rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U.2022.0.1225) znajdziemy informacje o dopuszczalnej powierzchni dla budynków hodowlanych sklasyfikowanych, jako IN, które dzielimy na liczbę kondygnacji. Według klasyfikacji budynków IN, dopuszczalna powierzchnia strefy pożarowej wynosi:

• budynki o jednej kondygnacji 5 tys m2 przy hodowli ściółkowej i bez ograniczeń przy hodowli bezściółkowej;
• budynki o dwóch kondygnacjach 2,5 tys m2 przy hodowli ściółkowej i 5 tys m2 przy hodowli bezściółkowej;
• budynki powyżej dwóch kondygnacji 1 tys m2 przy hodowli ściółkowej i 2,5 tys m2 przy hodowli bezściółkowej.

Kiedy dopuszcza się powiększenie powierzchni stref pożarowych

W niektórych przypadkach prawo opisane w Rozporządzeniu w sprawie warunków technicznych dopuszcza powiększenie stref pożarowych i tak: Pkt 4 § 227 do klasyfikacji ZL

Dopuszcza się powiększenie powierzchni stref pożarowych, o których mowa w ust. 1, z wyjątkiem stref pożarowych w wielokondygnacyjnych budynkach wysokich (W) i wysokościowych (WW), pod warunkiem zastosowania:

1. stałych samoczynnych urządzeń gaśniczych wodnych - o 100%;
2. samoczynnych urządzeń oddymiających uruchamianych za pomocą systemu wykrywania dymu - o 100%.

Przy jednoczesnym stosowaniu urządzeń wymienionych w pkt 1 i 2 dopuszcza się powiększenie powierzchni stref pożarowych o 200%.

Pkt 1 § 229 do klasyfikacji PM w § 228Dopuszcza się powiększenie powierzchni stref pożarowych, o których mowa w § 228, pod warunkiem ich ochrony:

• stałymi samoczynnymi urządzeniami gaśniczymi wodnymi - o 100%;
• samoczynnymi urządzeniami oddymiającymi - o 50%.

Pkt 2 § 229 do klasyfikacji PM w § 228

• Przy jednoczesnym stosowaniu urządzeń wymienionych w ust. 1 dopuszcza się powiększenie stref pożarowych o 150%.

Odcięcia stref pożarowych

Strefy pożarowe powinny być od siebie oddzielone w możliwie najlepszy sposób, co w praktyce oznacza stosowanie oddzielenia przeciwpożarowego w oparciu o takie element jak ściany i stropy budynku lub określonej odległości pomiędzy budynkami. Należy tutaj zaznaczyć, że zarówno stropy, jak i ściany muszą spełniać określoną klasę odporności ogniowej.

Ściana oddzielenia pożarowego

W odniesieniu do warunków technicznych, jakimi podlegają określone budynki, możemy mówić o ścianach oddzielenia przeciwpożarowego. Ściana oddzielająca od siebie dwie strefy pożarowe musi mieć określoną klasę odporności ogniowej. Wyróżniamy 3 klasy takiej odporności:

• REI 60 - oznacza, że ściana oddzielenia ppoż. wytrzymuje do 60 minut obciążenia pożarowego, względem stabilności konstrukcji;
• REI 120 - oznacza, że ściana oddzielenia ppoż. wytrzymuje do 120 minut obciążenia pożarowego, względem stabilności konstrukcji;
• REI 240 - oznacza, że ściana oddzielenia ppoż. wytrzymuje do 240 minut obciążenia pożarowego, względem stabilności konstrukcji.

Sposoby zabezpieczenia przeciwpożarowego

W każdej strefie pożarowej powinny znaleźć się systemy ppoż., w tym różnego rodzaju zabezpieczenia, a często także systemy alarmowe. Pozwolą one powstrzymać ogień w zarodku, o ile zadbamy o zintegrowany system powiadamiania o zagrożeniu. Takim systemem jest monitoring pożarowy, jaki instalujemy w CNT-POLPATRON. Sprawdź naszą ofertę i napisz lub zadzwoń, aby dowiedzieć się więcej.