W trosce o bezpieczeństwo uczniów coraz więcej szkół decyduje się na montaż monitoringu wizyjnego. Czy to słuszna decyzja dyrektorów? Na korytarzach, w salach lekcyjnych, a czasem nawet w toaletach pojawiają się kamery — czy to legalne? Jakie korzyści i wyzwania niesie ze sobą monitoring w szkole? Na te i inne pytania odpowiadamy w poniższym artykule. Wyjaśniamy, jak zapewnić bezpieczeństwo uczniów poprzez kamery.
Zadaniem szkoły jest nie tylko zapewnienie uczniom optymalnych warunków do nauki, ale także troska o ich bezpieczeństwo. Monitoring wizyjny może stanowić cenne narzędzie w prewencji aktów przemocy, wandalizmu, kradzieży, a także innych niepożądanych zachowań.
Zalety monitoringu w szkole:
Wyzwania i zagrożenia:
Przyjrzyjmy się bliżej tym aspektom.
Metody i organizacja prowadzenia publicznych placów oświatowych reguluje Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe. Artykuł 108a tej Ustawy dopuszcza prowadzenie monitoringu, czyli instalację kamer i rejestrację obrazu. Artykuł ten definiuje warunki korzystania z tych narzędzi. Omawiamy poniżej najważniejsze fakty.
W celu zapewnienia bezpieczeństwa uczniom i pracownikom i/lub mieniu, dyrektor szkoły może podjąć decyzję o wprowadzeniu monitoringu, ale nie może tego zrobić bez zgody organu prowadzącego. Tym w przypadku szkół publicznych jest najczęściej jednostka samorządu terytorialnego (urząd miasta, gminy itd.), z kolei w przypadku szkół niepublicznych, rolę organu prowadzącego może pełnić osoba fizyczna.
Trzeba zwrócić uwagę, że choć dyrektor szkoły przed instalacją systemu monitoringu wizyjnego musi skonsultować swoją decyzję z radą pedagogiczną, radą rodziców i radą samorządu uczniowskiego, nie potrzebuje ich zgody. Oznacza to, że niezależnie od przyzwolenia członków tych rad, szkoła może zainstalować kamery do monitoringu, jeśli uzyska zgodę organu prowadzącego.
Szkoła może zamontować kamery na korytarzach, w świetlicy, jadalni i terenie zewnętrznym wokół placówki. Ustawa zabrania jednak ich instalacji w salach dydaktycznych, szatniach i gabinetach zdrowia, a także w wielu innych pomieszczeniach, w których mogłoby dojść do naruszenia godności osobistej.
Z drugiej strony, dopuszcza się montaż monitoringu także w tych miejscach, o ile jest to konieczne z uwagi na zapewnienie określonego poziomu ochrony. Musimy w tym miejscu przytoczyć treść punktu 3 artykułu 108a, który brzmi:
Monitoring nie obejmuje pomieszczeń, w których odbywają się zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, pomieszczeń, w których uczniom jest udzielana pomoc psychologiczno-pedagogiczna, pomieszczeń przeznaczonych do odpoczynku i rekreacji pracowników, pomieszczeń sanitarnohigienicznych, gabinetu profilaktyki zdrowotnej, szatni i przebieralni, chyba że stosowanie monitoringu w tych pomieszczeniach jest niezbędne ze względu na istniejące zagrożenie dla realizacji celu określonego w ust. 1 i nie naruszy to godności oraz innych dóbr osobistych uczniów, pracowników i innych osób, w szczególności zostaną zastosowane techniki uniemożliwiające rozpoznanie przebywających w tych pomieszczeniach osób.
Zanim w szkole zostanie uruchomiony system monitoringu, władze szkoły muszą poinformować uczniów i pracowników placówki o wprowadzeniu takiego systemu nie później niż 14 dni przed jego uruchomieniem. Co więcej, obowiązkiem władz jest oznaczenie wszystkich pomieszczeń, w których będzie prowadzony nadzór wizyjny poprzez umieszczenie odpowiednich znaków lub ogłoszeń dźwiękowych najpóźniej 1 dzień przed rozpoczęciem nagrywania.
W sposób przyjęty w danej szkole — np. poprzez wywieszenie Regulaminu na tablicach informacyjnych, szkoła musi poinformować także wszystkich zainteresowanych o zasadach przetwarzania danych osobowych. Należy pamiętać, że wizerunek danej osoby w świetle prawa jest jedną z jej danych osobowych.
Wybór kamer do monitoringu w szkole zależy od kilku czynników. Omawiamy je poniżej.
Wybierając kamery do monitoringu, warto dopasować je do konkretnych pomieszczeń.
Chcąc uzyskać efektywny monitoring, trzeba zwrócić uwagę na cechy fizyczne i funkcje kamer.
Budżet to kolejna kwestia, którą należy przeanalizować przed zakupem systemu monitoringu.
Ceny kamer do monitoringu mogą się wahać od kilkuset do kilku tysięcy złotych. Wybór kamer powinien być podyktowany nie tylko ceną, ale przede wszystkim funkcjami, które są niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa w szkole.
Podsumowując, monitoring w szkole może być cennym narzędziem w zapewnianiu bezpieczeństwa uczniów, ale jego stosowanie musi być zgodne z prawem i uwzględniać kwestie ochrony prywatności.
Jeśli jesteś przedstawicielem placówki oświatowej, który szuka systemu monitoringu, skontaktuj się z nami. Pomożemy zaprojektować, zainstalujemy i skonfigurujemy niezbędne urządzenia, dzięki którym Wasza szkoła zyska skuteczne narzędzie ochrony uczniów, pracowników i mienia. Nasi eksperci pomogą dobrać kamery o odpowiednich parametrach i umieścić je w optymalnych miejscach. Pomożemy w sporządzeniu dokumentacji RODO i procedur regulujących korzystanie z monitoringu. Dopilnujemy, aby system monitoringu działał bezawaryjnie.
Poniżej znajdziesz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania.
Tak, w szkole może być monitoring, ale tylko pod pewnymi warunkami. Dyrektor szkoły musi uzyskać zgodę organu prowadzącego, którym jest najczęściej jednostka samorządu terytorialnego (w przypadku szkół publicznych).
Kamery mogą być zamontowane na terenie wokół szkoły, a także w korytarzach, czy świetlicy. Nie można jednak bez wyraźnej konieczności instalować kamer w szatniach, przebieralniach, salach lekcyjnych i wielu innych pomieszczeniach.
Nie, w salach lekcyjnych nie mogą być zamontowane kamery, chyba że jest to konieczne ze względów bezpieczeństwa. Należy jednak przy tym zapewnić odpowiednią ochronę dóbr i godności osobistej osób objętych monitoringiem.
Nie, nie można instalować kamer w szatniach bez wyraźnej konieczności. Monitoring w tych pomieszczeniach mógłby naruszać godność osobistą uczniów.
Dostęp do nagrań z monitoringu mają tylko osoby upoważnione, np. dyrektor szkoły, nauczyciele, pracownicy ochrony.
Nagrania z monitoringu mogą być przechowywane przez okres nie dłuższy niż 3 miesiące.
Rodzicowi, na jego wniosek, można udostępnić nagranie z monitoringu szkolnego z udziałem jego dziecka, ale zanim to się stanie, należy zanonimizować wizerunek innych osób tak, aby uniemożliwić ich identyfikację. Anonimizacja nie dotyczy nauczycieli i osób pełniących funkcje organów szkolnych.