Systemy monitoringu wizyjnego CCTV są dziś powszechnie wykorzystywane w budynkach prywatnych, firmach i przestrzeniach publicznych. Kamery IP, rejestratory, switche PoE i sieci LAN tworzą rozbudowaną infrastrukturę, która stale przesyła i przetwarza dane. Jednak nawet najbardziej nowoczesny sprzęt jest podatny na zakłócenia, zwłaszcza na przepięcia. Właśnie dlatego tak ważnym elementem jest zabezpieczenie przeciwprzepięciowe do monitoringu CCTV.
Przepięcia to gwałtowne wzrosty napięcia w sieci elektrycznej lub teleinformatycznej, które mogą wystąpić np. w wyniku wyładowań atmosferycznych, w momencie włączania dużych urządzeń albo gdy w instalacji występują różnice napięć między różnymi punktami.
Takie skoki napięcia mogą trwale uszkodzić:
Co więcej, w systemach opartych na technologii PoE (Power over Ethernet), jedna linia przewodów UTP odpowiada zarówno za przesył sygnału wideo, jak i zasilania, co zwiększa ryzyko uszkodzenia całej instalacji w przypadku przepięcia.
Przepięcia mogą prowadzić nie tylko do uszkodzenia samych kamer czy rejestratorów, ale także do utraty nagrań, zakłóceń w transmisji i całkowitej awarii systemu CCTV — co w przypadku firm może oznaczać realne straty finansowe i utratę dowodów w razie wystąpienia incydentu, zagrażającego działalności przedsiębiorstwa.
Zabezpieczenia przepięciowe, zwane też ogranicznikami przepięć, to urządzenia, które chronią system CCTV przed skutkami nagłych skoków napięcia.
Ich zadaniem jest:
To zazwyczaj niewielkie moduły, które wyglądem przypominają kostki, pudełka lub listwy z gniazdami RJ-45 (standardowe gniazda sieciowe) albo z zaciskami przewodów. W zależności od typu mogą być montowane bezpośrednio przy kamerze, w skrzynce technicznej albo w szafie serwerowej. Niektóre modele mają metalową obudowę (do warunków przemysłowych), a inne plastikową — do użytku wewnętrznego.
Typowy ogranicznik przepięć do CCTV zawiera:
W bardziej rozbudowanych modelach (np. 8-kanałowych) znajdują się również panele montażowe i dodatkowe moduły filtrujące, które poprawiają jakość ochrony w sieciach LAN i PoE.
Ponieważ monitoring wizyjny może być zbudowany na różne sposoby, istnieje kilka rodzajów zabezpieczeń, które stosuje się w zależności od tego, co konkretnie chcemy chronić (np. kamerę, zasilanie, sieć internetową).
Wyobraź sobie kamerę IP, którą podłączasz do internetu za pomocą zwykłego kabla sieciowego (takiego z końcówką RJ-45). Takie zabezpieczenie „1-kanałowe” służy do ochrony właśnie tej jednej kamery.
Chroni zarówno przesył danych (czyli to, co kamera „widzi”), jak i prąd, jeśli kamera jest zasilana przez kabel internetowy (technologia PoE). Urządzenie jest małe, proste w montażu i zazwyczaj wystarczy je po prostu „wpiąć” między kamerę a kabel.
To rozwiązanie dla większych instalacji, gdzie mamy np. 8 kamer albo więcej. Wszystkie te kamery są podłączone do jednego miejsca (np. centralki, serwera lub tzw. switcha).
Taki moduł zabezpieczający wygląda jak większe pudełko i potrafi chronić 8 urządzeń jednocześnie. Jest montowany w specjalnych szafach serwerowych (tzw. rackach), które zwykle znajdują się w pomieszczeniach technicznych lub serwerowniach.
PoE to technologia, która pozwala zasilać kamerę tym samym kablem, którym przesyłany jest internet. W przeciwieństwie do tradycyjnych systemów, gdzie kamery mają oddzielny kabel zasilający i sieciowy, w PoE te funkcje są połączone – co upraszcza instalację, ale też sprawia, że awaria jednej linii może wpłynąć na cały system.
Ogranicznik PoE chroni tylko zasilanie, nie ingerując w przesyłany obraz. To dobre rozwiązanie, jeśli korzystasz z PoE, czyli masz nowoczesne kamery IP podłączone do specjalnego switcha (czyli urządzenia zarządzającego siecią).
Nie wszystkie kamery są zasilane przez kabel internetowy. Czasem mają osobne przewody do prądu – najczęściej 12V lub 24V. W takim przypadku stosuje się specjalne zabezpieczenia montowane na przewodzie zasilającym.
Dzięki nowoczesnym układom (np. MOSFET) takie zabezpieczenia bardzo szybko reagują na skoki napięcia i chronią kamerę przed uszkodzeniem – szczególnie w trudnych warunkach, np. na zewnątrz lub w halach przemysłowych.
Starsze kamery (tzw. analogowe) nie korzystały z internetu, tylko przesyłały obraz do rejestratora przez gruby kabel przypominający antenowy – to tzw. przewód koncentryczny.
W takich przypadkach stosuje się specjalne zabezpieczenia, które chronią sygnał wideo przesyłany tą drogą. Jeśli więc masz stary system monitoringu – warto wiedzieć, że dla niego również istnieją odpowiednie zabezpieczenia.
Sieci LAN i systemy PoE w systemach monitoringu IP są szczególnie narażone na różnice potencjałów pomiędzy urządzeniami, które znajdują się np. w różnych częściach obiektu. Przewody UTP/FTP działają jak anteny – zbierają zakłócenia elektromagnetyczne, szczególnie w długich instalacjach lub w konstrukcjach metalowych.
Stosując ogranicznik przepięć do sieci LAN, zyskujesz:
W systemach z uziemieniem ważna jest również poprawna instalacja – zabezpieczenie musi być podłączone do odpowiedniego punktu uziemienia, który odprowadzi nadmiarową energię – w przeciwnym razie ochrona nie będzie skuteczna.
Typowe miejsca instalacji to:
Warto zaznaczyć, że zabezpieczenia przepięciowe nie zakłócają transmisji danych – umożliwiają przesyłanie sygnału video i zasilania bez ograniczania przepustowości, nawet w standardzie Gigabit Ethernet.
Stosowanie zabezpieczeń przeciwprzepięciowych to nie tylko kwestia prewencji, ale realna inwestycja w stabilność i trwałość całego systemu.
Te główne korzyści, które warto znać:
Zabezpieczenia przeciwprzepięciowe do monitoringu CCTV to niewielki koszt w porównaniu z potencjalnymi stratami wynikającymi z awarii. Ich stosowanie jest szczególnie zalecane w instalacjach zasilanych przez PoE, w systemach opartych na sieciach LAN i wszędzie tam, gdzie przewody prowadzone są na zewnątrz lub przez różne poziomy budynku.
Wybierając skuteczny ogranicznik przepięć, zyskujesz spokój, niezawodność i długą żywotność swojego systemu monitoringu. Jeśli nie masz pewności, które rozwiązanie sprawdzi się w Twojej instalacji – skontaktuj się z nami. Pomożemy dobrać optymalny moduł zabezpieczający i zadbać o bezpieczeństwo Twoich urządzeń CCTV.
